Menu
گوجه فرنگی یکی از سبزی های میوه ای بسیار محبوب در وعده غذایی افراد هست. این گیاه منحصربفرد به دلیل دارا بودن بسیاری از املاح و تامین برخی از ویتامین ها در سبد غذایی افراد نفش و جایگاه ویژه ای را دارا می باشد. با همه اینها در صورت کمبود برخی از عناصر غذایی به سرعت علایمی چون کاهش رشد بوته, کوتوله شدن بوته و میوه, تغییر رنگ برگهای بوته ها, ریزش گلها و یا گلدهی پیش از موعد و …. را در خود بروز می دهد. در زیر برخی از علایم به همراه نشانه ها یادآوری شده است:
علائم کمبود ازت:
با توجه به غیرمتحرک بودن عنصر نیتروژن, کمبود علایم نیتروژنی در گیاه گوجه فرنگی ابتدا در برگ های کهنسال تر شروع می شود و بعد به قسمت های بالاتر گیاه نفوذ می کند. برخی دیگر از نشانه های کمبود ازت عبارت اند از :
توجه: بیشتر زیان ناشی از کمبود ازت در زمان گل دهی، همینطور شکل گیری و رشد میوه اتفاق می افتد
درمان کمبود ازت: کوددهی سرک ازت به خاک ۵۰-۲۰ کیلوگرم در هکتار یا محلول‌پاشی اوره ۵۰۰-۲۰۰ گرم در ۱۰۰ لیتر آب هر دو هفته یکبار در هنگام غروب خورشید.
دو شکل کلی کودهای ازته:
۱ ـ بصورت آلی: کودهای دامی، پودر استخوان
۲ ـ بصورت معدنی: کودهای شیمیایی از قبیل نیترات آمونیوم، فسفات آمونیوم، اوره.
مصرف بیش از حد ازت باعث بیماری قارچی مثل پیتیوم میشود
علایم کمبود پتاسیم
گیاه گوجه فرنگی مبتلا به کمبود پتاسیم آهسته تر رشد کرده؛ رنگ سبز مایل به آبی تیره دارد و محصول آن کم می شود. برگهای جوان چروکیده شده و برگهای مسن ابتدا به رنگ سبز مایل به آبی در آمده و حاشیه آنها به رنگ سبز مایل به زرد می شود. این حالت به داخل برگ کشیده شده و باعث برنزه شدن بافت می گردد. شاخه ها در کمبود پتاسیم سخت و چوبی بوده؛ رشد قطری نمی کنند و باریک می مانند. ریشه ها خوب رشد نکرده؛ بلکه باریک باقی مانده اغلب قهوه ای شده و دیگر ضخیم نمی شوند. میوه های گوجه فرنگی در نباتات مبتلا به کمبود شدید پتاسیم به طور ناجوری رسیده؛ استحکام ندارند. لکه ای شدن میوه گوجه فرنگی اغلب با کمبود پتاسیم ارتباط دارد
نکته: هم در مشکل شوری وهم در کمبود پتاسیم حاشیه برگ زرد میشود. در شوری, یک نوار منظم دورتادور برگ زرد شده ؛ولی در کمبود پتاسیم, این زردی به داخل برگ کشیده شده و نامنظم است.
درمان کمبود: بصورت سرک قبل از کشت یا محلول‌پاشی با سولفات پتاسیم به میزان ۲ در ۱۰۰۰
علایم کمبود کلسیم:
با توجه به وفور کلسیم در خاکهای ایران و با بررسی سازوکارهای مربوط به تغذیه کلسیم در گیاهان, این نتیجه حاصل می شود که کمبود کلسیم نوعی عارضه فیزیولوژیکی است که صد در صد در اثر فقر و عدم حاصلخیزی حاک و بستر گیاه نیست بلکه بیشتر تحت تاثیر شرایط محیطی می باشد و با مدیریت مناسب مزرعه می توان مشکل را مرتفع نمود. شرایطی مثل کمبود رطوبت, دمای بالا و عدم کارایی مناسب ریشه ها, جدب و انتقال این عنصر به درون گیاه را به شدت محدود می کند. گوجه فرنگی پرورش یافته در آب فاقد کلسیم؛ضعیف و چروک خورده و فاقد استحکام بوده و آبدار نیستند.جوانه های انتهایی آنها مرده و شاخه های نزدیک به انتهای آنها لکه های مرده ای پیدا میکنند.ریشه کوتاه؛بسیار منشعب و عده ای کلفت بوده و رنگ قهوه ای تیره دارند.بیماری پوسیدگی گلگاه نیز در اثر کمبود کلسیم به وجود می آید. در مورد گوجه فرنگی به دلیل کشت معمول در حاکهای سبک, مصرف خاکی کلسیم به خصوص از طریق نیترات کلسیم بسیار مثبت بوده و باعث افزایش محصول و کیفیت و جلوگیری از پوسیدگی گلگاه می شود. مقدار مصرف حدود ۸۰۰ گرم در ۱۰۰ لیتر آب بهترین تاثیر را دارد.
علایم کمبود فسفر
اولین علامت کمبود فسفر در گوجه فرنگی تولید رنگ ارغوانی در سطح زیرین برگهاست.در رگبرگها این تغییر رنگ ممکن است در ابتدا با تولید لکه هایی ظاهر شده سپس توسعه یافته ودر خاتمه تمام رگبرگها رنگی شوند وبرگها (به ویژه نوک برگها )به رنگ ارغوانی به نظر آید.شاخه ها باریک و فیبری شده ؛دمبرگها کوچک و میوه دهی و رسیدن میوه به تاخیر می افتد
درمان کمبود: استفاده از کود سوپر فسفات تریپل به میزان ۲۰ گرم در هر متر مربع یا فسفات منوپتاسیم به مقدار ۵۰-۳۰ میلی‌گرم در لیتر همراه آب آبیاری.
علائم کمبود روی :
بسیاری از داده ها نشان داده اند که بخش وسیعی از زمین های کشاورزی و اراضی زراعی ایران دچار کمبود روی می باشند. علایم کمبود روی ( Zn ) از برگ های جوان تر شروع شده که برخی از آنها شامل موارد زیر می باشد:
توجه :تشخیص عنصر روی به دلیل شباهت های زیادی که با منگنز ، منیزیم ،آهن ، پتاسیم و فسفر دارد مشکل بوده و نیاز است که آنالیزهای گیاهی صورت گیرد
زیادی عنصر فسفر عملکرد طبیعی روی را مختل می کند
غلظت زیاد عنصر روی, جذب و استفاده از آهن توسط گیاه را با اختلال همراه می سازد.
